Le të fillojmë me diçka aq themelore sa stili i një kandidati/lojtari/”ushqimi” i një reality show me temën: se është të paktën e kuptueshme të tronditesh ose të skuqesh nga turpi kur dëgjon një lajm për evazion fiskal. Sigurisht, vetë lajmi i evazionit fiskal mund të mos ketë befasuar dhe zgjuar instinktet më modeste, të përulura dhe skandaloze të shtypit, rrjeteve sociale dhe qytetarëve, por fakti që roli i evazionit fiskal nuk është mishëruar nga asnjë i zakonshëm i dyshuar (për shembull ndonjë sipërmarrës, profesionist i pavarur, etj.), por një ndikues.
Në lajmin edhe më të keq, nuk ka as detajet e shumës prej 350,000 euro që një influencues vendas i mediave sociale dyshohet se i ka fshehur Tatim Taksave dhe për të cilën është gjobitur me 270,000 euro – domethënë i kanë mbetur 80,000 euro për të shpërndarë, por fakti që një person i pakualifikuar – të paktën sipas profesioneve siç i njihnim në epokën para rrjeteve sociale – bën brenda pak ditësh, javësh ose muajsh atë që një të vdekshëm të zakonshëm do t’i duheshin pesë ose gjashtë jetë për të fituar përmes punës dhe djersës.
Narcizmi dhe kotësia
Po, influencuesit janë djemtë (dhe vajzat) e artë të kohës sonë, ata janë yjet televizivë që paguheshin me shuma të larta në të kaluarën e mirë, të pastruar – në kuptimin social dhe jo politik të termit – koha e televizionit. Ata janë më të kërkuarit edhe nga lojtarët e realitetit me pagesë të mirë, por zakonisht më aktivë se një bimë shtëpie. Prandaj është e logjikshme që ata të lindin imitues të mundshëm, por edhe ndjenja zilie, nënvlerësimi apo edhe mosrespektimi për ata që nuk mund ta kuptojnë saktësisht se përse marrin qindra apo mijëra euro për punën e tyre në orë.
Pra, çfarë bën një ndikues i mediave sociale? Kryesisht narcizizmin dhe kotësinë e tij – elemente të natyrshme në natyrën njerëzore – djathtas dhe majtas, i madhëron jo vetëm duke pozuar por edhe duke jetuar i vetëkënaqur, udhëton, ha, pi e argëtohet falas, me pak fjalë ia kalon mirë dhe paguhet. Me qindra apo edhe mijëra euro, nëse ka zhvendosje dhe i sjell angazhim klientit apo markës, për një postim në rrjetet sociale. Ndikuesi është një version postmodern – për disa edhe deri në distopi – i një mbajtësi të vendit, i cili tregton fragmente të jetës së tij private për të bërë qiranë e muajit.
Çmimet fillojnë nga 500 euro për një story në Instagram dhe mund të arrijnë edhe 10,000 euro për një publikim – meshkuj dhe femra – të mikrokozmosit të brendshëm të ndikimit. Po flasim edhe për marrëveshje një herë ose për paketa partneriteti, kështu që çmimet rregullohen në përputhje me rrethanat. Për të kuptuar saktësisht se çfarë bën një ndikues, le të përdorim një rast pune – por të marrë nga jeta. Një shtëpi e njohur mode kërkon të lançojë një produkt të ri në treg. Le të themi një çantë. Fillimisht, ai kërkon vendin ideal për të organizuar festën. Për shembull, një mjedis sa kozmopolit dhe megjithatë aq i paarritshëm për të vdekshmin e zakonshëm, sa të ushqejë mallin dhe imagjinatën e tij, si Mykonos. Më pas ai krijon një ide, një kornizë, një koncept që jo vetëm do të përputhet, por edhe do të nxjerrë në pah virtytet dhe personalitetin e produktit.
Gjatë prezencës së tij televizive në ‘GNTM’, përflitet se reklamuesit i kanë ofruar tokë dhe ujë në këmbët e tij. Që në momentin që ajo ndaloi së shfaquri në reality show, çmimet u ulën.
Por momenti më i rëndësishëm vjen kur fillon kërkimi për personat që do ta vendosin produktin në jetën e tyre dhe në fotot e tyre, gjë që nga ana tjetër do t’i bëjë ndjekësit e tyre të përhumben nga lumturia e fotove të tyre dhe t’i bindin ata se një çantë në këtë rast, do të përmirësojë jetën e tyre të përditshme, duke i dhënë asaj dimensionet artificialisht të përsosura të një kornize në Instagram. Natyrisht, ndikimi tani, edhe në Ballkan, ka përparuar aq larg sa vendosja e pastër e produktit konsiderohet pothuajse e vjetëruar – megjithëse mandati i pashprehur i klientit që edhe kjo të ekzistojë mbetet gjithmonë. Megjithatë, çështja është se jeta e influencuesit, siç pasqyrohet në rrjetet sociale, funksionon si një mjedis i përsosur reklamimi për vendosjen e një çante, një rroba banje, një vegël, një eksperiencë, një pije. Ndjekësit duhet të jenë epshorë. Dhe sa më shumë të lakmojnë, aq më e lartë është vlera, pra tarifa e influencuesit.
Kjo është arsyeja pse shumë profesionistë që punojnë me të gjitha llojet e ndikuesve nuk i konsiderojnë tarifat e tyre të tepruara ose joreale. Për shembull, me 20,000 euro dikush mund të ketë në festën e tij për lançimin e një këpucësh sportive 3 influencues si uji i ftohtë, të cilët jo vetëm që do të ngarkojnë postime dhe në Instagram por në të njëjtën kohë i jep kompanisë të drejtën për të përdorur imazhin e tyre për qëllimet e saj reklamuese.
Mbretëresha e zonës së drekës, siç thonë informacionet, është mësuar të mbyllë marrëveshje 360°, pra të promovojë produkte, marka dhe klientë si përmes emisionit të saj ashtu edhe përmes kanaleve të saj në rrjetet sociale.
Tarifat në Greqi
Në çdo rast numrat në ndjekës dhe pëlqime nuk funksionojnë si të vërteta absolute. Merrni për shembull Sotiris Kontizasin, shefin dhe gjyqtarin e “MasterChef”. Ndonëse ka ende rrugë për të bërë për të arritur gjysmë milioni ndjekës – për momentin ata janë 429 mijë – thuhet se është një nga marrëveshjet më fitimprurëse. Vicky Kaya ( 640 mijë ndjekës ) dhe sigurisht Eleni Menegaki ( 1.3 milionë ndjekës) konsiderohen gjithashtu një influencuese e vazhdueshme, e cila mund të “shes” në Instagram me të njëjtën mjeshtëri çdo gjë, nga një këpucë e lehtë deri te një gjel me pupla – informacionet thonë se Prezantuesja televizive e MEGA është mësuar të mbyllë marrëveshje 360°, pra të promovojë produkte, marka dhe klientë si përmes transmetimit të tij ashtu edhe përmes kanaleve të tij në rrjetet sociale. Shikueshmëria televizive sigurisht që ndihmon në rritjen e normës së pagave, por nuk është as masë dhe as katalizator.
Kur për shembull George Karavas (215 mijë ndjekës) ishte i vetmi model mashkull me prezencë televizive në “GNTM”, thuhet se reklamuesit i ofronin dhe ujë në këmbët e tij. Që nga momenti që prezenca e tij televizive pushoi, çmimet morën një kthesë në rënie. Mbresëlënës është edhe rasti i Faye Skordas (1 milion ndjekës), ndonëse ajo mbetet e qëndrueshme në detyrat e saj në Instagram dhe nëse asgjë tjetër ka prezumimin e personazhit të famshëm, sipas thashethemeve, ajo mbetet shumë prapa për sa i përket shpërblimit. Siç thotë fjala e urtë, nuk i kthen në shitje paratë e paguara për vendosjen e produkteve.
Në anën e kundërt është Ioanna Touni (1 milion ndjekës). Një ish-student i “My Style Rocks” dhe pronare e një biznesi veshjesh, me gjithë breshërinë e gjuhës së urrejtjes që merr, renditet njëzëri si një vlerë solide për ata që duan një kthim të sigurt në dollarët e tyre të reklamave përmes ndikimit të mediave sociale. Po, ai është padyshim në podiumin e influencuesve më të paguar në Greqi, por ka një arsye për këtë.
Publiku i saj thuhet se betohet për zgjedhjet që ajo bën (dhe promovon) përmes rrjeteve sociale, ndërsa mediat tradicionale e ndjekin gjithmonë, pasi ditët e fundit riprodhuan me furi lajmin se ajo ishte duke përqafuar fëmijën e saj në Psarou të Mykonos. Megjithatë, pavarësisht opinionit apo imazhit që dikush mund të ketë krijuar për të përmes rrjeteve sociale, televizionit apo publikimeve, Ioanna Touni konsiderohet një pasuri e padiskutueshme e tregut, ndërkohë që konsiderohet konsekuente, formale dhe e mirë në negociatat që i trajton vetë. .
Por kush vendos se kush është me të vërtetë me ndikim dhe kush jo? Kush po i merr paratë e tyre dhe kush po shet alga deti për shirita mëndafshi? Ka, thonë njerëzit në tregun e reklamave, platforma ku mund të përcaktohet nëse pëlqimet ose ndjekësit që prezantohen janë të vërteta apo false. Por askush nuk u beson atyre. Tipike është shembulli i Tunisit, i cili para disa vitesh u tregua si më i ndjekuri nga llogaritë false në Greqi. Sidoqoftë, kjo nuk ndikoi aspak në prestigjin dhe atraktivitetin e saj për markat.
Në fakt, vetëm përmes përvojës, viralitetit dhe zhurmës që një ndikues krijon që një perspektivë mund ta dijë nëse po “blen pulën e artë ose “pallto”. Aty ku gjërat janë edhe më të turbullta është në rastin e TikTok. Nga njëra anë popullariteti i jashtëzakonshëm i mediumit dhe nga ana tjetër numri i vogël i atyre “krijuesve të përmbajtjes” që e përdorin atë seriozisht dhe vazhdimisht, ka shkaktuar një rritje të tarifave.
Megjithatë, në përgjithësi, vlera globale e të gjithë tregut të mediave sociale është shumëzuar gati 12 herë gjatë shtatë viteve të fundit, nga 1.7 miliardë dollarë në 2016 në rreth 21.1 miliardë dollarë në vitin 2023.
Protothema.gr
